Bilirkişiler: Statü değişikliği Kıbrıs Vadisi’nin geleceğini tehlikeye atar, bu karar kamu yararına aykırıdır

Mimarlar Odası Ankara Şubesi taş ocakları nedeniyle tehdit altındaki  Kıbrıs Vadisi için mücadeleye devam ediyor. Mimarlar Odası Ankara Şubesi, statü değişikliğiyle varlık değeri tehlikeye düşen  Kıbrıs Vadisi’nin  Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından,  Doğal Sit Alanı Koruma Statüsü’nün, "Nitelikli Doğal Koruma Alanı" ve "Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" olarak tescil edilmesi işleminin iptali için dava açmıştı.

Davada, telafisi imkansız zararlar verecek tescil işlemine ilişkin bilirkişi raporu yayınlandı.  Bilim insanları söz konusu , "Nitelikli Doğal Koruma Alanı" ve "Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" kararının alanın geleceğini tehlikeye attığını ve bu doğrultuda alınmış olan söz konusu kararlarda kamu yararı bulunmadığını bildirdi.

Haklılığımız bir kez daha bilim insanları nezdinde tescil edilmiştir, karar iptal edilmelidir

Konuya ilişkin açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Statü değişikliği hukuka aykırıdır ve uygulanması telafisi güç veya imkânsız zararlara yol açacaktır. Ankara kent merkezine yakınlığı ile son derece kritik bir ekolojik eşik konumunda olan Kıbrıs Vadisi, 1. Derecede Doğal SİT ve Arkeolojik SİT Alanı olarak önemli bir değer taşımaktadır. Doğal SİT Alanı Koruma Statüsü ’nün “Nitelikli Doğal Koruma Alanı ve “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tanımlanması vadinin kentsel ekolojide yer aldığı varlık değerlerini tehdit etmektedir. Bunu bilim insanları da mahkemeye sundukları raporda ortaya koymuştur. Haklılığımız bir kez daha tescil edilmiştir. Söz konusu statü değişikliği ve Kıbrıs Köyü Vadisi’nin yakın çevresinde verilmiş olan taş ocakları ruhsatları iptal edilmelidir. Tahribata izin verilmemeli vadinin içinde bulunduğu havza sınırlarından hareketle Mutlak Koruma Alanı ilan edilerek sınır boyunca, korunaklı bir bant oluşturulmalıdır” dedi.

Kıbrıs Vadisi, kontrollü kullanım alanı değil, hassas koruma alanı olmalıdır

Candan, bilirkişi raporunda yer alan, “Kıbrıs Vadisi’nin SİT alanı statüsünün düşürülmesinin doğal ve kültürel peyzaj değerleri özellikleri, biyolojik çeşitlilik, vadi ekosistemi ve bileşenleri açısından yüksek potansiyele sahip eşsiz bir alana zarar görmesine neden olacağı açıktır. Kıbrıs Vadisi ulusal öneme sahip, tür, habitat ve ekosistemleri bünyesinde barındıran, biyolojik, jeolojk ve jeomorfolojik özellikleri açısından ekosistem  hizmetlerine katkı sağlayan, mevcut madencilik faaliyetleri ve alana yeni kazandırılan statü gereği rekreasyonel yapı aktiviteler doğrultusunda bozulma veya tahrip olma riski yüksek olan bitki örtüsü, topoğrafya ve siluetin korunması ve gelecek nesillere aktarılması gereken Ankara için vaha niteliğinde bir alandır. Korunan alanların varlıklarının, kaynak değerlerinin sahip oldukları habitatların sürdürebilirliklerinin sağlanabilmesi için hatta bu tür alanların sayılarının arttırılması tüm yaşam formlarının bileşeni olduğu yaşam çevrelerini gelecek nesillere aktarmanın en temel ilkelerinden biri olmalıdır. Kıbrıs Vadisi de Ankara kent bütünü  içindeki konumu gerekse özelde yarattığı vadi ekosistemi ve mikroklimatik özelliklerinin oluşturduğu habitatları ile mutlak  koruma zonu içinde korunması gereken doğal, ekolojik, biyolojik kültürel anlamda öneme sahip bir kamusal alandır. Diğer yandan alanın özgün kültürel peyzaj özelliklerinin korunması da ancak bütüncül bir koruma yaklaşımı ile sağlanabileceği için vadi bütününün kesin korunacak hassas alan’ koruma statüsünde olması kamu yararıdır. Kıbrıs Vadisinin tüm peyzaj tüm peyzaj bileşenleri, doğal, kültürel  değerleri ve habitatları  ile sürdürebilirliği için ‘sürdürülebilir koruma  ve kontrollü kullanım alanı statüsünden kurtarılarak bütüncül olarak  hassas koruma alanı olması yaşamsal öneme sahip ve kamu yararı için bir zorunluktur.  Bu kapsamda Kıbrıs Vadisi için alınan böyle bir karar, alanın geleceğini önemli ölçüde tehlikeye atmaktadır ve bu doğrultuda alınmış olan söz konusu kararlarda bir kamu yararı bulunmamaktadır” ifadelerine de dikkat çekti.

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Basın Birimi