ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNCE YAPILAN

“ ANKARA TARİHİ KENT MERKEZİ KENTSEL YENİLEME ALANI KORUMA AMAÇLI UYGULAMA PLANI “ nın anlaşılması ve tartışılması amacı ile

 

29-30 AĞUSTOS 2006 SALI ve ÇARŞAMBA GÜNLERİNDE

MİMARLAR ODASI ANKARA ŞUBESİNDE YAPILAN TOPLANTILARDAN ÇIKAN SONUÇLAR :

I – SÖZ KONUSU ÇALIŞMANIN YASAL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ,

*  05.07.2005 tarihli  5366 sayılı Kanunun (YIPRANAN TARİHİ VE KÜLTÜREL TAŞINMAZ VARLIKLARIN YENİLENEREK KORUNMASI ve YAŞATILARAK  KULLANILMASI hk. ) ve,

*  26.07.2005 tarihli  “ Koruma amaçlı imar planları ve çevre düzenleme projelerinin hazırlanması.gösterimi,uygulaması, denetimi ve müelliflerine ilişkin usul ve esaslara ait Yönetmelik ile,

*  14.12.2005 tarihli  “ Yıpranan tarihi ve kültürel taşınmaz varlıkların yenilenerek korunması ve yaşatılarak kullanılması hakkında kanunun uygulama yönetmeliği”  ve diğer ilgili mevzuat açılarından incelenerek , bunlarla çelişen ve aykırılıklar yaratan hususların belirlenmesi konusunda

HUKUKÇU GÖRÜŞÜNÜN OLUŞTURULMASI ve BÜTÜNSEL KORUMA DEĞİL, NOKTASAL YENİLEME ESASLI OLAN SÖZDE PLANIN ( TASLAK !) HUKUKSAL AÇMAZLARININ SAPTANMASI.

II – TASLAK (!) PLANIN MAKRO KARARLARININ İRDELENMESİ,  

1 )  Uygulamanın Ulaşım açısından irdelenmesi :

-     Yayalaştırma ?

-          Toplutaşım ?

-          Otopark ?

-          Araç trafiğinin hızlandırılması !

-          Tüneller ve onlara ait yan kolların açılması ( yer altı arkeolojik varlıkların durumu

       ve  geleceği ..?)

2 )  Uygulamanın getireceği Yeni Arazi Kullanım Kararlarının irdelenmesi,

      -      Hacı Bayram Camiine ek cami yapılması ve önündeki mevcut meydana ticari kullanımların

             ( Geleneksel yeni yapılar,Osmanlı çarşısı, Arasta vb.??)  inşa edilmesi

      -      Kale içinde ve dış mahallelerde DOKU DEĞİŞİKLİĞİNE  giden, arazi kullanma kararlarını    değiştiren, ticarete dönüşüm yolunu açarak ve minimum parsel büyüklüğünü 150 m2 ile tanımlayarak tevhid edilmesini de öngören bir anlayışla mevcut tarihi dokunun hızla elden çıkması ve yıkılarak yeni ticari işlevli - ortak karakteri olmayan bir yapılaşma karmaşasına  dönüştürülmesi.

Özellikle Kale içindeki mahallede meydana gelecek betonarme yapılaşmanın geri dönülemez biçimde betonarme inşaata teşvik edilmesi..)

-          HIDIRLIKTEPE’ de yapılacak operasyonlar ( Gecekondu dönüşümü için Konut adası oluşturma, Yeşil alana dönüşüm, Hıdırlıktepe’nin altından TÜNEL AÇILMASI ile bulvar güzergahının alta taşınması,

-          Bent deresi yol güzergahının değiştirilmesi ve bu yol güzergahında bir SU YÜZEYİ’nin

-          (eski Bent deresinin canlandırılması ) oluşturulması

-          Tarihi konut alanlarının neredeyse tamamının “üzerini kırmızı boyayarak” ticari kullanımlara dönüştürmekle birlikte onları bütünüyle kaderine terk etmek.

-          Kale önündeki park’tan Hacıbayram’ a oradan Hıdırlıktepe’ye ve oradan da Kale içine TELEFERİK  tesis etmek (!?)

-           

PLAN BÜTÜNÜ İÇİN YAPILMADIĞI DÜŞÜNÜLEN ANALİZ ve AÇIKLAMA RAPORUNUN;

BU TÜR ALT BÖLGE, ALAN ve MAHALLELERLE İLGİLİ OLARAK VERİLEN KARARLAR İÇİN DE HİÇBİR NÜFUS, ARAZİ KULLANIM ANALİZİ ve ÇEŞİTLİ SAYIMLAR, YAPILABİLİRLİK RAPORLARI ve bunların sentezinden oluşan AÇIKLAMA RAPORLARININ YAPILMAMIŞ OLDUĞUNU  DÜŞÜNDÜRMEKTEDİR.

3 )  ULUS MEYDANI ( Anıt Heykel alanı) ODAKLI OPERASYON ALANININ İRDELENMESİ :

Üzerinde ayrıntılı olarak tartışılan bu taslak belgenin odaklandığı nokta olarak öne çıkan alan burasıdır. Çalışmaların ağırlık merkezi burada yer almaktadır. En önemli yıkımlar ve yenilenmelerin burada gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.

Cumhuriyet sonrasının  en önemli modern mimari örneklerinin her biri,  ekonomik ömrü, maliyetleri, müelliflik hakları (telif vb.) gibi hususlara dikkat edilmeden ortadan kaldırılmaktadır.

Yerine konulmak istenen yapıların insani boyutla alakası, ölçeksizliği, mevcut yerleşim deseni ile uyumsuzluğu, bölge bütününün genel dokusu ve ihtiyaçları ile uyuşmayan ve en önemlisi var olan yerel kapasiteye karşılık gelmeyen, ulaşım ve sirkülasyon olanaklarını aşırı zorlayan  büyük bir ticaret kompleksini ikame ederek, yörenin sorunlarını katmerlendirilmektedir.

Bu yapı ile geleneksel Türk meydan – Yapı ilişkisini yok ederek ve yerine tanımsız-ölçeksiz bir alan açarak olağanüstü büyük ticaret amaçlı yapıların çevresi boşaltılmaktadır.

Bu düzenlemeyle birlikte ortaya çıkacak otopark gereksinimine ilişkin herhangi bir düzenleme izine rastlanılmamaktadır.

100.Yıl şehir çarşısı ile ULUS meydanı - kavşağının altını katlı kavşak  ve ‘kros’ tünel operasyonu ile açarken, kazar ve delerken karşılaşılacak arkeolojik değerlerin hiçe sayılması ve bu konuda alınacak bilimsel tedbirlere ilişkin ön araştırmalara ve değerlendirme raporlarına da rastlanılmamaktadır. ( Bu konuda benzeri uygulama hataları İstanbul metrosu ve MarmaRAY  çalışmaları esnasında yapılmış ve maalesef üzerine bir bardak soğuk su içilmiştir.)

TÜM BU ÖZELLİKLERİ İLE YAPILMAK İSTENEN İŞİN ADININ,

KORUMA PLANLAMASI DEĞİL,

BÜYÜK BİR TİCARİ RANT YARATMAYI AMAÇLAYAN ve BOL MİKTARDA İHALE KONUSU “İŞ’ler” ÇIKARMAYI HEDEFLEYEN  “TOPLU YIKIM ve DEKOR PLANLAMA OPERASYONU OLMASI” GEREKTİR.

III -  OPERASYON PLANLAMASI  İÇERİSİNDEKİ MİMARİ PROJE, UYGULAMA İŞLERİNİN İHALE (?) EDİLDİĞİ GRUBUN MESLEKİ ve TEKNİK VASIFLARININ İRDELENMESİ,

1)       Adı geçen firmada çalışan Mimar ve Şehir Planlamacılarının meslek odalarına kayıtları, tescilleri bulunmamaktadır.

2)       Operasyon Planı’na imza koyacak Şehir Plancısının karne-yeterlilik sınıfı önem arzetmektedir.

3)       İşin ne zaman, nasıl ve hangi koşullarda verildiğine dair açıklayıcı bilgi yoktur, ihale ve/veya işin alınması şeffaf değildir.

4)       İşi bu bağlamda elde eden “Mimarlık Ofisi”  İstanbul’dan bu işleri yürütmekle birlikte; Meslek Odalarına sunuş-danışma toplantısına davet amaçlı gönderilen çağrı yazısının ekinde bulunan renkli krokideki gösterimler ile  ile buna ait plan notlarının yazılımındaki ayrıntılardan

söz konusu yıkma+yapma iş’lerinin uzunca bir zamandır üzerinde çalışılmış olduğu             anlaşılmaktadır.

5)       Henüz ortada onaylı bir KORUMA AMAÇLI İMAR PLANI olmadığı halde  bölgede yıkılması hedeflenen nitelikli yapı stokunun yerine ikame edilecek İŞ MERKEZİ ve diğer ÇARŞI – DÜKKAN’ ların, Cami’ nin vd. ULAŞIM yapılarının uygulama projelerinin hazırlanmış olduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıda özetlenen saptamaların ışığında yapılan tartışmalardan çıkan genişletilmiş değerlendirme yazıları bu yazının ekine ayrıca konulacaktır.

Saygılarımla  /  30.08.2006 , Erdal KURTTAŞ (Şehir Plancısı)