ÖNSÖZ

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, kentin mimarlık tarihinin ve kültürünün belgelenmesi amacıyla, “Bina Kimlikleri ve Envanter Projesi”ni yürütmektedir. Anti kökenlerinden bir orta Anadolu Osmanlı yerleşimi olarak yaşadığı gelişmelere, Cumhuriyet’in başkenti olarak yeniden yaratıldığı süreçten günümüze kadar, Ankara kentinin geçirdiği tüm dönemleri kapsama planlanan bu projeyle Türkiye mimarları hakkında detaylı bilgi birikimi sağlanmamaktadır. Proje çalışmaları tarihsel dönemler halinde etaplanarak sürdürülmektedir. Cumhuriyet döneminin ilk 25 yılını kapsayacak şekilde tanımlanan ilk etabın çalışmaları tamamlanmış ve sergilenmiştir. Çalışmanın etkisini sergi mekânı ve zamanını aşması ve yaygınlaşması için önemli katkı sağlayacağı umularak hazırlanan bu katalog ise sergilenen ürünleri daha ayrıntılı olarak anlatan bir çalışmadır. Çalışmanın ilk aşaması olarak, dönemim binalarına ait temel bilgiler,  planlar, eski ve güncel fotoğraflar ve benzeri tüm yazılı ve görsel belge derlenmiş ve geniş bir arşiv oluşmaya başlamıştır. Ankara’nın  yapılı çevresini şekillendiren  binalar arasından sergilenecek ve katalogda yer alacak olanlar hem mimarlık alanındaki önemleri,hem de tarihsel gelişmelerde ve kentin günlük yaşamında oynadıkları rol göz önüne alınarak yapılan seçim sonucunda belirlenmiştir.Binaların seçim kriterlerini oluşturulması, sunulacak bilgiyi elde etme ve sunma yollarının belirlenmesi ve belgeleme çalışmalarının bu yönde sürdürülmesi, Prof, Dr. İnci Aslanoğlu’nun akademik direktörlüğünde ve akademisyenlerle diğer uzmanların danışmanlığında ve destekleriyle gerçekleştirilmiştir. Proje kapsamında tamamlanan “Bina Kimlikleri Ankara, Cumhuriyetin 25 yılı” çalışması, bu dönüşümü oluşturan Cumhuriyetin kurulduğu 1923 yılında İkinci Dünya Savaşı sonrasına kadar süren dönemde gerçekleştirilen mimarlığın üslûpsal, mekânsal ve işlevsel özelliklerini belgeleyen 44 yapıyı sunarak, kentin en etkin dönüşümü yaşadığı erken Cumhuriyet döneminin yapılı çevresinin genel panoramasını vermektedir. Yapıların kimlik belgeleri olarak tasarlanan tanıtım sayfalarında yapılar hakkında temel bilgi verilerek seyircilerin ilgisini başkentin mimarı ve kentsel özgün karakterine çekilmesi düşünülmüş; projenin hedefleri kapsamında, konun uzmanları yerine geniş kitleler hedeflenerek, yalın bir sunum şekli tercih edilmiştir. Projenin tanımlanan ürünlerin sadece sergiler ve katalog değildir. Proje kapsamında yürütülen ve yürütülecek çalışmalarda belgelenen yapılar hakkındaki tüm görsel ve yazılı bilginin daha da geniş kesimlerce ve sürekli kullanılmasını sağlamak temel hedeftir. Bunun için web sitesi hazırlanmış ve Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin sayfasından ulaşılarak kullanıma açılmıştır. Kent mimarlık rehberi ve haritası ya da benzer geniş kapsamlı tanıtıcı yayınlar çıkarılması gibi faaliyetler de planlanmaktadır. Bu proje ile Türkiye Mimarlığı hakkındaki bilgi birikimi artmakta ve bu bilgi birikimi kamuoyuna sunulmaktadır. Çalışmanın ana hedefi ise, bilginin geniş kesimlerce paylaşılmasıyla, kentin yapılı çevresi hakkında kamusal bilinç oluşmasına ve hafızasının canlı kalmasına katkı sağlamaktır. Erken Cumhuriyet yıllarının Ankara’sının tanıtıldığı bu ilk çalışmanın diğer etaplarla tamamlanmasıyla Cumhuriyet öncesi dönemlerde ve 1950’lerden günümüze kentte üretilen mimarlık kültürünün belgelenmesi planlanmakta; bu çalışmaların, kentin tarihi ve çağdaş yapılı çevresinin sadece bugün sahip olduğumuz değil, kaybettiğimiz ve bekli de farkında bile olmadığımız değerlerini daha da görünür kılacağı umulmaktadır.